Kredki pastelowe najczęściej kojarzą nam się z dziecięcymi przyborami do rysunku. W rzeczywistości ich historia jest bardzo bogata i związana z największymi nazwiskami artystycznego świata. Pastelami rysowali Edgar DegasLeonardo da Vinci, Jean-Étienne Liotard, Leon Wyczółkowski czy Stanisław Wyspiański. Nic nie stoi na przeszkodzie, abyś i ty zgłębił tę technikę i nauczył się rysunku pastelami.

 

Stanisław Wyspiański autoportret pastelami
Stanisław Wyspiański, autoportret narysowany kredkami pastelowymi (1894), domena publiczna

 

Co to są pastele?

Pastele to kolorowe sztyfty, które mają charakterystyczną konsystencję przypominającą gęste ciasto. Stąd nazwa, która pochodzi z języka włoskiego – po włosku ciasto to pastel. W skład pasteli wchodzi kolorowy pigment, kreda, gips i odrobina spoiwa. Z takiej mieszanki formuje się cienkie wałeczki, które po wyschnięciu są gotowe do użycia.

 

Irena Solska, Leon Wyczółkowski
Leon Wyczółkowski, portret Ireny Solskiej wykonany pastelami (1899), domena publiczna

 

Kredki pastelowe – rodzaje

Podział na pastele suche i olejne to podstawowe rozróżnienie. To właśnie te kredki warto znać na początku przygody malowania pastelami.

  • Pastele suche – co to?

Mogą być miękkie lub twarde, to najpowszechniejszy typ pasteli. Ich spoiwem jest specjalny rodzaj gumy. Pylą się i kruszą, przypominają kredę tablicową. Cechą charakterystyczną suchych pasteli jest łatwość ich rozcierania, co pozwala osiągnąć rozmyty efekt na obrazach. Szybko można skorygować rysunek i usunąć coś z papieru, ale jednocześnie łatwo zniszczyć pracę wykonaną suchymi pastelami.

 

 

  • Pastele olejne – czym się charakteryzują?

W ich przypadku spoiwem są oleje i woski. Wykonane nimi rysunki są mokre i dobrze napigmentowane. W przeciwieństwie do pasteli suchych, nie pylą się i nie kruszą tak łatwo, ale gładko suną po papierze.  Takich kredek się nie temperuje, ale jeśli połamią się na mniejsze kawałki, śmiało można rysować również tymi odłamkami. Obrazy wykonane pastelami olejnymi są trwalsze.

 

 

Jak rysować pastelami olejnymi?

Stworzenie obrazu pastelami olejnymi wymaga ćwiczeń. Na początku warto opanować kilka podstawowych zasad:

  1. Im mocniej będziesz dociskać do papieru pastele olejne, tym intensywniejszy kolor uzyskasz, ale jednocześnie stworzysz grubą warstwę kryjącą.
  2. Z użyciem białej kredki pastelowej rozjaśnisz inny kolor oraz stworzysz wrażenie  głębi.
  3. Jeśli chcesz zaznaczyć detale, rysuj krawędziami kredek pastelowych.
  4. Naucz się, jak dobrze rozcierać pastele olejne. Można to robić palcami, ciasno zwiniętym kawałkiem papieru albo wiszerem. Dzięki temu uzyskasz bardzo ciekawe efekty w swoich pracach.
  5. Używając do rozcierania pasteli olejnych kawałka materiału albo wacika nasączonego terpentyną, osiągniesz efekt rozmycia, przypominający malowanie farbami olejnymi.
  6. Łatwo też można mieszać ze sobą pastele olejne, tworząc nowe barwy.
  7. Pastelami można rysować na różnych podłożach, nie tylko na papierze, ale też na drewnie, kartonie czy płótnie.

Do zabezpieczenia obrazu wykonanego pastelami olejnymi użyj fiksatywy. Im mniej tego środka, tym lepiej. Nadmiar fiksatywy może spowodować wyblaknięcie kolorów.

 

edgar degas - rysunek kredkami pastelowymi
Edgar Degas, obraz z serii "Tancerki" (1506), domena publiczna

 

Mamy nadzieję, że teraz łatwiej będzie ci rozpocząć przygodę z pastelami. A może masz już na swoim koncie jakieś obrazy? Daj znać w komentarzu! Po więcej porad zapraszamy do działu Rysuję.